Περιβαλλοντικά προβλήματα της Σύρου

Σύρος, η νύμφη του Αιγαίου. To αρχοντικό νησί των Κυκλάδων δεσπόζει στο κέντρο του νησιώτικου συμπλέγματος και γοητεύει τους επισκέπτες του με τις μοναδικές ομορφιές του. Ο συνδυασμός της φυσικής ομορφιάς και του πολιτισμού που αποπνέει θα κάνει τις διακοπές σας στη Σύρο αξέχαστες.

Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί δεν λένε ψέματα. Παραλείπουν όμως την άλλη όψη του νομίσματος, καθώς το εμφανές, όσο αφορά την Σύρο, είναι και το μόνο όμορφο. Η Σύρος σήμερα βασανίζεται, όπως όλα τα νησιά, από δεκάδες προβλήματα κυρίως περιβαλλοντικά τα οποία βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα θα έχουν τις ανάλογες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ίδιων της των κατοίκων.

Πρώτο και κυριότερο είναι η έλλειψη της Ειδικής Χωροταξικής Μελέτης. Πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα στέκονται εμπόδιο στην ολοκλήρωση των μελετών. Αποτέλεσμα η άναρχη δόμηση και η συγκαλυμμένη οικοπεδοποίηση. Μεγάλο πλήγμα είναι και η εκτός σχεδίου δόμηση. Διάφοροι συνεταιρισμοί αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις και διανοίγουν παράνομα δρόμους προκειμένου να οικοδομήσουν νέους οικισμούς τουριστικών κατοικιών.

Άλλο ένα εξίσου, ίσως και μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αυτό του νερού. Η χρόνια λαθεμένη διαχείριση και κατασπατάληση των υδάτινων πόρων σε συνδυασμό με την τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών θα κάνουν τη ζωή μας πραγματικά πολύ δύσκολη στο άμεσο μέλλον. Χωρίς νερό ποιος ζει; Το σκηνικό: Χιλιάδες νόμιμες ή μη γεωτρήσεις πλάι σε εγκαταλελειμμένα λιθόκτιστα πηγάδια, εξάντληση σε πολλές περιπτώσεις του υδροφόρου ορίζοντα και εισβολή του θαλασσινού νερού σε αυτόν. Οι μονάδες αφαλάτωσης που προτείνονται σαν λύση ανάγκης, δύσκολα βρίσκουν οικονομική στήριξη από το Κράτος ή την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποδεικνύονται ενεργοβόρες και οικονομικά σπάταλες.

Η διαχείριση των αποβλήτων είναι ένα ακόμη πρόβλημα. Στη Σύρο, ο σκουπιδότοπος βρίσκεται πάνω σε ρεματιά που οδηγεί στη θάλασσα και κάτω ακριβώς από αρχαιολογική περιοχή ,το σπήλαιο του αρχαίου φιλόσοφου Φερεκύδη. Θέλοντας να τον τιμήσουν οι νεώτεροι, του κάνουν σπονδές καίγοντας σκουπίδια. Η ίδια περιοχή από ότι λένε οι τοπικοί φορείς θα μετατραπεί σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων. Αν και θεωρείται βραχυπρόθεσμη λύση, η επικείμενη κατασκευή Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων θα είναι σίγουρα μια "κάποια λύσις", όπως έλεγε και ο Καβάφης. Θα πρέπει όμως να υπάρξει και μια θαρραλέα πολιτική απόφαση για μια πραγματικά ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων: μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση.

Η προστασία, επίσης, των ακτών φαίνεται ανεπαρκής. Στη Σύρο, εδώ και δεκαετίες, η αντιμετώπιση των κατοίκων και ιδιαίτερα των αρχών προς τις ακτές μπορεί να χαρακτηρισθεί αισχρή. Όλοι οι περιφερειακοί δρόμοι του νησιού φτιάχτηκαν πάνω από τις παραλίες, ενώ "ανθούν" και οι ταβέρνες πάνω στην άμμο. Τα σκουπίδια και η μόλυνση σ’ όλη την ακτογραμμή είναι φαινόμενα ορατά δια γυμνού οφθαλμού. Οι αμμουδιές ολοένα και συρρικνώνονται από τη διάβρωση ενώ οι παρεμβάσεις όχι μόνο διορθώνονται αλλά και συνεχίζονται με γνώμονα βέβαια την... "ανάπτυξη" του τόπου.

Τι γίνεται με την αλιεία και το κυνήγι; Η αλιεία στις Κυκλάδες είναι βασική πηγή εισοδήματος για πολλούς. Όμως τα τελευταία χρόνια η μόλυνση, η υπεραλίευση και οι παρανομίες έχουν δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα επιβίωσης για τους επαγγελματίες. Είναι επιτακτική ανάγκη να οριοθετηθούν θαλάσσιες περιοχές, μη αλιεύσιμες, για την αναπαραγωγή των ψαριών. Ίσως με την θεσμοθέτηση αρκετών θαλάσσιων πάρκων ή προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών να ανακάμψουν οι πληθυσμοί, όχι μόνο των ψαριών, αλλά και των θαλάσσιων θηλαστικών και κητωδών.

Το κυνήγι, σήμερα πια, δεν ανήκει σε κανένα παραγωγικό τομέα. Θα μπορούσε κάποιος να το κατατάξει ίσως στον καταναλωτικό, αφού η άχρηστη αυτή δραστηριότητα κατασπαταλά ζωές ή καλύτερα μορφές ζωής χρήσιμες για την ήδη σπασμένη αλυσίδα του οικοσυστήματος. Το "χόμπι" αυτό αποτελεί μεγάλη πληγή, όχι μόνο η εντατικοποίηση του, αλλά και οι συνεχιζόμενες παρανομίες, όπως η σύλληψη πτηνών με δίχτυα και ξόβεργες, φαινόμενο για το οποίο η Σύρος φημίζεται. Χάρις στις προσπάθειες της Δασικής Υπηρεσίας, το φαινόμενο έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια.

Για την όλη κατάσταση που επικρατεί, το Κράτος φέρνει τη μεγαλύτερη ευθύνη, καθώς επιμένει να διατηρεί τις αρμόδιες υπηρεσίες - το Λιμενικό Σώμα και πολύ περισσότερο τη Δασική Υπηρεσία - υποστελεχωμένες.

Τι γίνεται με το κυκλοφοριακό; Αν θέλει κάποιος να δει πώς ένας μεγάλος αριθμός τροχοφόρων μπορεί να χωρέσει σε ένα μικρό χώρο, τότε τον καλούμε να επισκεφτεί τη Σύρο. Ακόμα και το χειμώνα, μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε αρκετά "φορτωμένη". Το καλοκαίρι πάντως, το νησί πραγματικά ασφυκτιά. Ο πεζός φυσικά βρίσκεται σε δεύτερη μοίρα.

Ο κατάλογος βέβαια συνεχίζεται με αρκετά θέματα που όλοι κάνουν τα στραβά μάτια όπως η ρύπανση από τα Ναυπηγεία του Νεωρίου ή το εργοστάσιο της ΔΕΗ.

Την προστασία του περιβάλλοντος των Κυκλάδων και την ενημέρωση και οικολογική ευαισθητοποίηση των πολιτών έχουν αναλάβει εθελοντικά η Περιβαλλοντική Ομάδα Κυκλάδων "ΓΑΙΑ" και η Ένωση Πολιτών Σύρου για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό "ΕΥΠΛΟΙΑ". Το ερώτημα είναι τι μπορεί να κάνει η νέα γενιά. Τι μπορούμε, αλήθεια, να κάνουμε εμείς; Έχουμε όλοι ευθύνη και συμμετοχή στην συντελούμενη καταστροφή. Και δεν μπορούμε να μένουμε απαθείς και παρατηρητές. Υπάρχουν τρόποι. Αλλού οι πολίτες αυτενεργούν. Παίρνουν την υπόθεση της προστασίας του περιβάλλοντος στα χέρια τους. Καιρός να θυσιάσουμε κι εμείς λίγο χρόνο συμβάλλοντας στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωή μας.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου